Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου: Συμπτώματα. Δώστε προσοχή και απευθυνθείτε σε ειδικό

Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου ή Σπαστική εντεροκολίτιδα

Το Σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου (ΣΕΕ – αγγλικά: irritable bowel syndrome – IBS) ή Σπαστική εντεροκολίτιδα είναι μια λειτουργική διαταραχή του εντέρου που χαρακτηρίζεται από χρόνιο κοιλιακό άλγος, κοιλιακή δυσφορία, κοιλιακή διάταση (φούσκωμα) και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου απουσία κάποιας οργανικής νόσου.

Σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα υφίενται μετά την κένωση. Μπορεί να εμφανισθεί υπό τη μορφή διάρροιας ή δυσκοιλιότητας, ή με εναλλαγή αυτών (κατατασσόμενες οι περιπτώσεις ως IBS-D, IBS-C or IBS-A αντίστοιχα).

Επίσης το ΣΕΕ δύναται να παρουσιασθεί έπειτα από μία λοίμωξη (μετα-λοιμώδες, IBS-PI ) ή μία στρεσογόνο κατάσταση. Η διάγνωση του τίθεται εξ αποκλεισμού άλλων οργανικών παθήσεων. Η θεραπευτική αντιμετώπιση στοχεύει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων και περιλαμβάνει αλλαγές στο διαιτολόγιο του ασθενούς, φαρμακευτική αγωγή και ψυχολογική υποστήριξη.

Η σωστή ενημέρωση του ασθενούς καθώς και η επικοινωνία με τον γιατρό παίζουν σημαντικό ρόλο. Ποικίλες καταστάσεις μπορούν να υποδυθούν το ΣΕΕ, όπως κοιλιοκάκη (δυσαπορρόφηση γλουτένης), δυσαπορρόφηση φρουκτόζης, λοιμώξεις, παρασιτικές λοιμώξεις όπως λαµβλίαση, Ιδιοπαθής φλεγμονώδης νόσος του εντέρου, χρόνια λειτουργική δυσκοιλιότητα και χρόνιο λειτουργικό κοιλιακό άλγος.

Στο ΣΕΕ οι συνήθεις ιατρικές εξετάσεις είναι φυσιολογικές, αλλά το έντερο φαίνεται να είναι πιο ευαίσθητο σε συγκεκριμένα ερεθίσματα, όπως στο balloon insufflation testing. Η ακριβής αιτία του ΣΕΕ παραμένει άγνωστη. Η επικρατέστερη θεωρία υποστηρίζει ότι το ΣΕΕ οφείλεται σε διαταραχή στο κύκλωμα εγκέφαλος – γαστρεντερικός σωλήνας, παρότι μπορεί να υπάρχουν μεταβολές της μικροβιακής χλωρίδας του εντέρου και του ανοσοποιητικού συστήματος. Το ΣΕΕ δεν είναι επικίνδυνο για τη ζωή του ασθενούς.

Παρόλα αυτά όντας αίτιο χρονίου πόνου, κόπωσης και άλλων συμπτωμάτων οδηγεί σε απουσίες από το χώρο εργασίας και χαμένες εργατοώρες που το καθιστούν μια αρκετά “δαπανηρή” νόσο. Επιπλέον διαταράσσει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα ζωής του ασθενούς και επηρεάζει τις κοινωνικές του δραστηριότητες.

Τα συμπτώματα

Το ΣΕΕ εκδηλώνεται με πολλαπλά συμπτώματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο πόνος και η δυσφορία στην κοιλιά, η μη φυσιολογική λειτουργία κενώσεως του εντέρου (διάρροια, δυσκοιλιότητα ή εναλλαγή αυτών των δύο) και ο μετεωρισμός. Ωστόσο, τα ίδια συμπτώματα μπορεί να εμφανίζουν και ασθενείς με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, όπως η ελκώδης κολίτιδα ή η νόσος του Crohn, γι' αυτό πάντα πρέπει να απευθυνόμαστε σε γιατρό.

Επειδή δεν υπάρχει κάποια εξέταση που να αποδεικνύει ότι πάσχουμε από το σύνδρομο, ο γιατρός, με βάση το ιστορικό του ασθενούς και την κλινική του εικόνα, είναι αυτός που θα κρίνει εάν υπάρχει ανάγκη γίνουν εξετάσεις, όπως ο υπέρηχος κοιλίας, η καλλιέργεια κοπράνων, ο αιματολογικός έλεγχος και η κολονοσκόπηση, προκειμένου να αποκλειστούν άλλες παθήσεις. Ασθενείς με ΣΕΕ συχνά παραπονιούνται και για μη κοιλιακά συμπτώματα, όπως η δυσμηνόρροια, η δυσπαρευνία (πόνος κατά τη σεξουαλική επαφή), η κόπωση, οι πονοκέφαλοι, οι μυαλγίες και οι γενικευμένοι πόνοι.

Πρόληψη των συμπτωμάτων

Μεγάλος αριθμός ατόμων που πάσχει από ΣΕΕ επιτυγχάνουν καλύτερο έλεγχο της κατάστασής τους με προσεκτική παρακολούθηση των συμπτωμάτων που «πυροδοτούν» αυτά τα επεισόδια.
Ένας αποτελεσματικός τρόπος αντιμετώπισης είναι να διατηρεί ο ασθενής ένα προσωπικό ημερολόγιο στο οποίο καταγράφει τα τρόφιμα και τα ποτά που καταναλώνει και τα συμπτώματα που προκαλούνται κάθε φορά.

Με αυτό τον τρόπο, μπορεί να αποφεύγει τις τροφές και τα ποτά που του δημιουργούν συμπτώματα.Αν ο ασθενής με αυτές τις αλλαγές στον τρόπο ζωής και διατροφής δεν παρατηρήσει κάποια βελτίωση ή έχει σημάδια επιδείνωσης, θα πρέπει να απευθυνθεί σε ειδικό.

Ο γιατρός θα κάνει τις διαγνωστικές εξετάσεις και πιθανότητα θα προτείνει κάποιο σπασμολυτικό.Τα σπασμολυτικά γενικά και η υοσκιναμίνη ειδικά, έχουν πολύ καλό προφίλ ασφάλειας και προσφέρουν άμεση ανακούφιση από τον πόνο.

Η υοσκιναμίνη, η οποία δρα σε μόλις 15 λεπτά μετά από την λήψη, είναι η ουσία που χρησιμοποιείται περισσότερο από τους ασθενείς και προτείνεται από τους γιατρούς για την ανακούφιση από τη δυσφορία και τον πόνο στο γαστρεντερικό σωλήνα.

Με τη μοναδική, στοχευμένη δράση του, χαλαρώνει τους συσπώμενους μύες του γαστρεντερικού συστήματος ενώ ταυτόχρονα προσφέρει μακράς διαρκείας ανακούφιση.

Αντιμετώπιση του συνδρόμου ευερέθιστου εντέρου:

• Τρώτε πρωτεΐνη. Για να αποφύγετε τις ανισορροπίες του σακχάρου στο αίμα, οι οποίες τροφοδοτούν τα βαριά βακτήρια του εντέρου, τρώτε πρωτεΐνες με κάθε γεύμα. Αυτό θα σας βοηθήσει να αποφύγετε τις ξαφνικές αυξήσεις του σακχάρου. Προτιμήστε καθαρή και ζωική πρωτεΐνη, όπως τα ψάρια, τη γαλοπούλα, το κοτόπουλο και τα άπαχα κομματάκια αρνιού και πολλές φυτικές πρωτεΐνες, όπως καρύδια, φασόλια, σπόρους και τόφου.
• Τρώτε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες. Ολόκληροι κόκκοι, λαχανικά, καρύδια, σπόροι και φρούτα περιέχουν όλα ωφέλιμες φυτικές ίνες.
• Μην φοβάστε τα καλά λιπαρά. Αυξήστε τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τρώγοντας άγριο σολομό κρύου νερού, σαρδέλες, ρέγκα, λιναρόσπορο, ακόμη και φύκια. Χρησιμοποιήστε περισσότερα ζωικά προϊόντα με χορτονομή ή βιολογικά προϊόντα. Εξαλείψτε το υδρογονωμένο λίπος, που βρίσκεται στη μαργαρίνη, το λίπος και τα μεταποιημένα έλαια, καθώς και πολλά ψημένα προϊόντα και επεξεργασμένα τρόφιμα. Χρησιμοποιήστε φυτικά έλαια, όπως λάδι καρύδας, ελαιόλαδο (ειδικά εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο), σουσάμι ψυχρής έκθλιψης και καρύδια.
• Τρώτε τουλάχιστον 8 με 10 μερίδες πολύχρωμων φρούτων και λαχανικών την ημέρα, τα οποία περιέχουν βιταμίνες, που καταπολεμούν τη νόσο, μέταλλα, φυτικές ίνες, φυτοθρεπτικά συστατικά, αντιοξειδωτικά και αντιφλεγμονώδη μόρια.
• Αποφύγετε τα μεταποιημένα τρόφιμα, όπως αναψυκτικά, χυμούς και ενεργειακά ποτά, τα οποία επηρεάζουν το μεταβολισμό του σακχάρου και των λιπιδίων.
• Προσθέστε στη διατροφή σας καλά στοιχεία, όπως ο ψευδάργυρος, η βιταμίνη Α, η γλουταμίνη, τα λιπαρά ωμέγα-3 (ιχθυέλαιο) και το έλαιο νυχτολούλουδου είναι από τα θρεπτικά συστατικά που βοηθούν στην αποκατάσταση της επένδυσης του εντέρου. Χρησιμοποιήστε, επίσης, βότανα, όπως η κουερσετίνη και ο κουρκουμάς, για να μειώσετε τη φλεγμονή και να θεραπεύσουμε το διαρρέον έντερο.
• Μειώστε το άγχος. Ο διαλογισμός, οι βαθιές ανάσες και η γιόγκα συντελούν στη μείωση του άγχους.
• Κοιμηθείτε επαρκώς.
• Γυμναστείτε τακτικά. Ακόμη και 30 λεπτά ζωηρού βαδίσματος μπορούν να σας βοηθήσουν, ενώ αν θέλετε κάτι πιο έντονο, δοκιμάστε προπόνηση υψηλής έντασης ή αντίσταση με βάρη.
• Εντάξτε τα προβιοτικά στη διατροφή σας. Βοηθήστε στον επικοισμό του πεπτικού σας σωλήνα με καλά βακτήρια, όπως Lactobacillus, Bifidobacterium και Saccharomyces boulardii, λαμβάνοντας συμπληρώματα διατροφής δύο φορές την ημέρα για ένα έως δύο μήνες. Ξεκινήστε αργά και παρατηρήστε πώς τα προβιοτικά επηρεάζουν το έντερο σας.