Σκλήρυνση κατά πλάκας: Μυστήριο τα αίτια της νόσου

Πρόκειται για μια ασθένεια που «χτυπάει» το κεντρικό νευρικό σύστημα. Εμφανίζεται σε άντρες και γυναίκες ηλικίας, συνήθως, 20 – 40 ετών. Αν και έγινε γνωστή πριν από 140 χρόνια, μόλις τα τελευταία 20 χρόνια βρέθηκαν θεραπευτικές μέθοδοι για την αντιμετώπισή της.

Τα ακριβή αίτια της νόσου  παραμένουν άγνωστα, αλλά γενικά πιστεύεται ότι προκαλείται από την επίθεση του ανοσιακού συστήματος κατά της μυελίνης στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Έτσι, είναι γνωστή ως μια αυτοάνοση νόσος και θεωρείται ότι πυροδοτείται από κάποιον περιβαλλοντικό παράγοντα (π.χ. μια λοίμωξη) σε άτομα με γενετική προδιάθεση.

Το αποτέλεσμα της ανοσολογικής επίθεσης είναι η απώλεια της μυελίνης σε πολλές περιοχές. Η επίθεση αφήνει περιοχές ουλώδους ιστού που έχουν πάρει την ονομασία σκλήρυνση και συρρέουν σε πλάκες που είναι χαρακτηριστικές της νόσου. Καθώς τα μυελινωμένα νεύρα μπορούν να μεταφέρουν ένα νευρικό σήμα με ταχύτητα περίπου 100 φορές μεγαλύτερη από ό,τι τα μη μυελινωμένα νεύρα, η απώλεια μυελίνης είναι πιθανό να οδηγήσει σε μείωση της ταχύτητας μετάδοσης σημάτων. Οι συνέπειες αυτής της μείωσης στη Σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) εξαρτώνται από το νεύρο που έχει τη βλάβη.

Η ΣΚΠ συνήθως ξεκινά σαν διαλείπουσα – υποτροπιάζουσα πάθηση αλλά στους πιο πολλούς ασθενείς ακολουθείται μια προϊούσα πορεία μετά από λίγα χρόνια. Προσβάλλει νεαρούς ενήλικες, έχει μία χρόνια και απρόβλεπτη πορεία και τελικά προκαλεί σημαντική αναπηρία σε πολλούς ασθενείς. Η υποτροπιάζουσα φάση της νόσου χαρακτηρίζεται από επεισόδια φλεγμονής στη λευκή ουσία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού, ενώ η απώλεια  αξόνων και η εκφύλιση χαρακτηρίζουν την προϊούσα φάση της νόσου. Σε γενικές γραμμές το προσδόκιμο επιβίωσης μειώνεται κατά μία δεκαετία κυρίως όμως λόγω των επιπλοκών και όχι εξαιτίας της πάθησης καθεαυτής.

Οι θεραπευτικές επιλογές είναι οι τροποποιητικές θεραπείες που χωρίζονται σε: πρώτης γραμμής (ιντερφερόνες β και οξική γλατιραμέρη), δεύτερης γραμμής (φιγκολιμόδη και ναταλιζουμάμπη) και τρίτης (ανοσοκατασταλτικά). Υπάρχει, επίσης,  η κορτιζόνη για τη θεραπεία των υποτροπών της νόσου που χορηγείται για 5 ημέρες ενδοφλέβια και οι συμπτωματικές θεραπείες (φαμπριδίνη κλπ).

Εκτός όμως από τη φαρμακευτική αγωγή, σύμφωνα με τους γιατρούς, σε κάθε ασθενή σημαντικό μέρος της θεραπείας του θα πρέπει να αποτελεί η φυσική αποκατάσταση (π.χ. οι φυσικοθεραπείες, η κολύμβηση κλπ) και η ψυχοκοινωνική αποκατάσταση (οι ψυχοθεραπευτικές θεραπείες).

Πολλοί ασθενείς χρησιμοποιούν βέβαια και εναλλακτικές θεραπείες όμως αυτές δεν είναι επιστημονικές. Πάνω από το 30% των ασθενών κάνουν αυτές τις θεραπείες παράλληλα με τις φαρμακευτικές, όμως δεν το αναφέρει στους γιατρούς τους, όπως οι ίδιοι αναφέρουν.

www.capitalhealth.gr  ,    www.newsitamea.gr