Πέτρες στα νεφρά: 7 σημεία-κλειδιά που πρέπει να γνωρίζετε – Τι να προσέχετε

Πέτρες στα νεφρά: Η νεφρολιθίαση είναι μια πάθηση του ουροποιητικού συστήματος, που προκαλείται από την συγκέντρωση κρυστάλλων στα νεφρά και στον ουρητήρα.

Οι πέτρες στα νεφρά αποτελούνται κυρίως από οξαλικό ασβέστιο, ουρικό οξύ, φωσφορικό ασβέστιο, κυστίνη και στουρβίτη. Υπάρχουν πέτρες που μπορεί να αποβληθούν από τον οργανισμό χωρίς να το καταλάβουμε, αλλά, αν το μέγεθός τους είναι μεγάλο, προκαλούν πόνο (κολικός νεφρού και πόνος κατά την ούρηση), αιματουρία και ουρολοιμώξεις.

Τα ερευνητικά στοιχεία δείχνουν ότι δεν υπάρχει κληρονομική προδιάθεση για την εμφάνιση νεφρολιθίασης ως ανεξάρτητη πάθηση. Από την άλλη, παθολογικές καταστάσεις, όπως η κυστινουρία, οι οποίες είναι κληρονομικές, ευνοούν την ανάπτυξη της νόσου.

Διαβάστε τι ισχύει πραγματικά και τι όχι όσον αφορά την πρόληψη, τα αίτια, τα συμπτώματα και την αντιμετώπιση της πέτρας στα νεφρά:

Ο χυμός κράνμπερι βοηθά να απομακρυνθούν οι πέτρες στα νεφρά

Στην πραγματικότητα ισχύει το αντίθετο –ο χυμός κράνμπερι μπορεί να επιδεινώσει την κατάσταση. Ο συγκεκριμένος χυμός βοηθά στην πρόληψη της ουρολοίμωξης, καθώς στερεοποιεί τα ούρα. Το κράνμπερι περιέχει μεγάλη ποσότητα οξαλικών ενώσεων, οι οποίες μπορεί να συμβάλουν στο σχηματισμό πέτρας στα νεφρά.

Ο πόνος από τις πέτρες στα νεφρά μοιάζει με στομαχόπονο

Η ενόχληση μοιάζει περισσότερο με τις συσπάσεις πριν τον τοκετό και αρκετοί ασθενείς περιγράφουν τον πόνο ως τον πιο δυνατό που έχουν βιώσει. Ο πόνος θυμίζει επίσης αυτόν του κολικού και εκδηλώνεται ανά διαστήματα, με εναλλαγή κρίσης και ύφεσης.

Ο πόνος είναι αισθητός στη μέση, στο ύψος που βρίσκονται τα νεφρά

Στην πραγματικότητα, ο πόνος γίνεται αισθητός λίγο χαμηλότερα στην κοιλιά, καθώς η πέτρα περνά από τα νεφρά στον ουρητήρα.

Χρειάζονται μερικές ώρες για να απομακρυνθεί μια πέτρα

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων, η πέτρα απομακρύνεται εντός 2-3 ημερών. Δεν αποκλείεται όμως να παραμείνει στον οργανισμό για αρκετές εβδομάδες ή για μήνες.

Το γάλα προκαλεί πέτρες στα νεφρά επειδή έχει ασβέστιο

Το ασβέστιο δεν είναι εχθρός των νεφρών μας. Αρκετά άτομα με πέτρες στα νεφρά έχουν στην πραγματικότητα πολύ χαμηλά επίπεδα ασβεστίου στον οργανισμό τους (έλλειψη ασβεστίου). Για τις ομάδες υψηλού κινδύνου, συνιστάται να συνδυάζεται ένα ποτήρι γάλα ή το γιαούρτι με κάποια τροφή που περιέχει μαγνήσιο (π.χ. σπόροι και ξηροί καρποί, μπανάνα, μαύρη σοκολάτα), καθώς αυτό το θρεπτικό συστατικό δεσμεύει τις οξαλικές ενώσεις κι έτσι βοηθά στην πρόληψη της πέτρας στα νεφρά.

Τα αναψυκτικά προκαλούν πέτρες στα νεφρά

Δεν πρόκειται εξ ολοκλήρου για μύθο, αλλά ούτε είναι 100% αλήθεια. Αναψυκτικά που περιέχουν φωσφορικό οξύ και νάτριο μπορεί να προκαλέσουν πέτρες στα νεφρά. Δεν φταίει το ίδιο το αναψυκτικό αλλά δύο από τα συστατικά του. Αναψυκτικά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες των δύο αυτών συστατικών μπορεί λοιπόν να συμβάλουν στο σχηματισμό της πέτρας.

Οι πέτρες στα νεφρά μοιάζουν με μικρά, γκρίζα βότσαλα

Οι πέτρες στα νεφρά ποικίλλουν ως προς το σχήμα, το μέγεθος, το χρώμα και την υφή τους. Μπορεί να μην ξεπερνούν σε μέγεθος ένα σπόρο, να είναι λείες ή τραχιές, κιτρινωπές ή καφέ. Τα τυπικά χαρακτηριστικά της πέτρας μπορούν να υποδείξουν τα αίτια σχηματισμού της.

Τι είναι η διατροφή για πέτρες στους νεφρούς;

Για να αποφευχθεί η επανεμφάνιση λίθων στους νεφρούς, ή για να αποφευχθεί η ανάπτυξη τους, πρέπει να πίνετε άφθονο νερό, να περιορίσετε το αλάτι και τις ζωικές πρωτεΐνες, καθώς και τις τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικά άλατα και να είστε προσεκτικοί όσον αφορά τη λήψη υπερβολικού ασβεστίου στα συμπληρώματα.

Αν και δεν υπάρχει κάποιο “επίσημο” πλάνο διατροφής για όλους τους τύπους νεφρών, πολλοί διαιτολόγοι και νεφρολόγοι συστήνουν τη διατροφή DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension) για άτομα με πέτρες στους νεφρούς. Αυτό το πλάνο διατροφής έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων στους νεφρούς, καθώς και την αρτηριακής πίεση και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου και καρκίνου. Η δίαιτα DASH ενθαρρύνει την κατανάλωση λαχανικών, φρούτων, δημητριακών ολικής αλέσεως και γαλακτοκομικών προϊόντων χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά. Ταυτόχρονα, περιορίζει την πρόσληψη νατρίου(αλατιού), ζάχαρης και κόκκινου κρέατος.

Τροφές που μπορούν να αποτρέψουν τις πέτρες στους νεφρούς

Επειδή οι πέτρες στους νεφρούς ποικίλλουν ανάλογα με το από τι είναι φτιαγμένες, οι τροφές, που περιλαμβάνονται σε ένα σχετικό διατροφικό πλάνο, θα διαφέρουν. Ο καθένας πρέπει να μιλήσει με το γιατρό του για το ποιες τροφές μπορεί να του/της προκαλούν πέτρες, για να τους βοηθήσει ο γιατρός να καθορίσουν τι πρέπει και τι δεν πρέπει να τρώνε για να αποφύγουν το σχηματισμό λίθων στο μέλλον.

Τα παρακάτω είναι μερικές προτάσεις για το τι πρέπει να συμπεριλάβετε σε μια διατροφή για να μην έχετε ποτέ πέτρες στους νεφρούς.

Τροφές που είναι πλούσιες σε ασβέστιο

Πρέπει να καταναλώνετε πλούσιες σε ασβέστιο τροφές, ιδιαίτερα εάν καταναλώνετε τρόφιμα με υψηλότερη περιεκτικότητα σε οξαλικό. Το ασβέστιο και το οξαλικό δεσμεύονται (κολλούν) μαζί στα έντερα, μειώνοντας τον σχηματισμό των λίθων.

Μερικές τροφές που πρέπει να συμπεριλάβετε είναι:

• Προϊόντα με βάση το γάλα
• Εμπλουτισμένα με ασβέστιο τρόφιμα, όπως δημητριακά, ψωμί και χυμοί
• Τεύτλα σε σαλάτα σπανάκι με τυρί χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά
• Γιαούρτι με μούρα

Φρούτα και λαχανικά

Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούν απαραίτητο μέρος οποιασδήποτε διατροφής. Η αύξηση της ποσότητας των λαχανικών στη διατροφή θα σας βοηθήσει να αποτρέψετε τις πέτρες στους νεφρούς. Τα φρούτα μπορούν να είναι αποξηραμένα, κατεψυγμένα, ή νωπά. Τα φρούτα που είναι πλούσια σε κιτρικό οξύ έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχουν θετικό αποτέλεσμα στην πρόληψη των λίθων στα νεφρά. Μάθετε ποια είναι τα συγκεκριμένα φρούτα και λαχανικά που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικά και προσπαθήστε να τα περιορίσετε, ή φροντίστε να τα φάτε σε συνδυασμό με πλούσιες σε ασβέστιο τροφές.

Νερό

Το άφθονο νερό στη διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του σχηματισμού λίθων από ουρικό οξύ και από κυστίνης. Μπορείτε να συμπεριλάβετε και άλλα υγρά εκτός από το νερό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να ελέγχετε τα επίπεδα νατρίου σε ό,τι πίνετε κάθε φορά.

Φυτική πρωτεΐνη

Με μικρές ποσότητες ζωικών πρωτεϊνών δεν θα έχετε πρόβλημα. Ωστόσο, η υπερβολική πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για πέτρες στους νεφρούς. Από την άλλη πλευρά, οι φυτικές πηγές πρωτεϊνών θα σας κάνουν καλό. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τα φασόλια, τα μπιζέλια, και τις φακές. Σε κάθε περίπτωση και προτού προβείτε σε οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή στη διατροφή σας, μιλήστε για τις ανάγκες σας σε πρωτεΐνες με έναν γιατρό, ή με έναν διαιτολόγο, καθώς οι ανάγκες αυτές διαφέρουν από άτομο σε άτομο.

Πέτρες στους νεφρούς: Ποιες τροφές να αποφεύγετε

Και πάλι αυτό εξαρτάται από τον τύπο πέτρας που αναπτύσσεται στο σώμα ενός ατόμου.

Οι τροφές που πρέπει να αποφεύγετε πάντως κατά κανόνα περιλαμβάνουν:

• Νάτριο (αλάτι)
• Ζωικές πρωτεΐνες (από αυγά, ψάρια, χοιρινό κρέας, βοδινό κρέας και γαλακτοκομικά προϊόντα)

www.onmed.gr