Είναι μελάνωμα ή απλά άτυπος σπίλος (ελιά); Τι πρέπει να κάνετε
Μερικοί δυσπλαστικοί σπίλοι μοιάζουν πάρα πολύ με μελάνωμα και μπορεί να χρειαστεί βιοψία για σίγουρη διάκριση μεταξύ των δύο.
Οι δυσπλαστικοί ή άτυποι σπίλοι, που ονομάζονται επίσης σπίλοι του Clark, είναι άτυπες ελιές στο δέρμα που φαίνονται διαφορετικές από τις κοινές ελιές. Τείνουν να έχουν:
- ακανόνιστα όρια
- ένα μείγμα χρωμάτων
- μεγαλύτερο μέγεθος
Το μελάνωμα είναι ο πιο θανατηφόρος τύπος καρκίνου του δέρματος. Συνήθως έχει καλή προοπτική όταν εντοπιστεί εγκαίρως, αλλά είναι δύσκολο να αντιμετωπιστεί εάν καθυστερήσει η διάγνωση.
Δυσπλαστικός σπίλος με μέτρια ατυπία
Οι δυσπλαστικοί σπίλοι χωρίζονται σε ήπιους, μέτριους και σοβαρούς, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους που αναγνωρίζονται στη βιοψία. Η διαφορά μεταξύ αυτών των τριών βαθμών είναι σε εν πολλοίς υποκειμενική για τον κάθε ασθενή, αλλά οι μέτριοι άτυποι σπίλοι τείνουν να είναι μεγαλύτεροι από τους ήπιους σπίλους με διακύμανση στο χρώμα τους και με ακανόνιστες άκρες.
Δυσπλαστικός σπίλος με σοβαρή ατυπία
Οι σοβαροί δυσπλαστικοί σπίλοι δεν διακρίνονται από το πρώιμο μελάνωμα. Παρουσιάζουν σημαντική ανωμαλία στις άκρες τους και ακανόνιστο χρώμα. Θα πρέπει να αφαιρεθούν χειρουργικά.
Πώς μπορείτε να διακρίνετε τη διαφορά μεταξύ μελανώματος και άτυπου σπίλου
Οι σοβαροί δυσπλαστικοί σπίλοι και το μελάνωμα μπορεί να είναι δυσδιάκριτα χωρίς βιοψία.
Συμπτώματα δυσπλαστικού σπίλου
Σε σύγκριση με τους κοινούς σπίλους, οι δυσπλαστικοί σπίλοι μπορεί:
- να είναι μεγαλύτεροι σε μέγεθος
- να είναι επίπεδοι με μερικά ανυψωμένα τμήματα
- να έχουν λείες, φολιδωτές ή τραχιές κηλίδες
- να έχουν ακανόνιστο ή ξεθωριασμένο περίγραμμα
- να είναι πολύχρωμοι
Συμπτώματα μελανώματος
Μια νέα ελιά, ή μια αλλαγή στην όψη μίας ήδη υπάρχουσας ελιάς, μπορεί να είναι σημάδι μελανώματος. Ορισμένες περιπτώσεις μελανώματος αναπτύσσονται από προηγούμενους δυσπλαστικούς σπίλους, αλλά αυτό δεν είναι συχνό.
Η τυπική εμφάνιση του μελανώματος χαρακτηρίζεται από τα εξής 5 χαρακτηριστικά:
- ασυμμετρία
- ακανόνιστα ή κακώς καθορισμένα σύνορα
- ποικίλα χρώματα
- διάμετρος μεγαλύτερη από γόμα μολυβιού
- σταδιακή αλλαγή σε μέγεθος, σχήμα ή χρώμα
Το μελάνωμα εμφανίζεται συχνότερα σε περιοχές που εκτίθενται στο ηλιακό φως.
Μετατρέπονται οι δυσπλαστικοί σπίλοι σε μελάνωμα;
Οι σοβαροί δυσπλαστικοί σπίλοι έχουν τη δυνατότητα να μετατραπούν σε μελάνωμα. Είναι σπάνιο να συμβεί αυτό, αλλά ο κίνδυνος αυξάνεται όσο περισσότερες άτυπες κρεατοελιές έχετε.
Οι πιθανότητες εμφάνισης μελανώματος είναι περίπου 10 φορές υψηλότερες για κάποιον με 5 δυσπλαστικούς σπίλους από κάποιον που δεν έχει κανέναν.
Πότε να επικοινωνήσετε με έναν γιατρό
Είναι σημαντικό να δείτε γιατρό εάν παρατηρήσετε ένα νέο ή μεταβαλλόμενο σημάδι/ελιά στο δέρμα σας, ειδικά εάν έχει κάποιο από τα 5 χαρακτηριστικά που αναφέραμε παραπάνω.
Θεραπεία άτυπων σπίλων
Ένας δυσπλαστικός σπίλος μπορεί να μην χρειάζεται θεραπεία εκτός εάν η βιοψία αποκαλύψει καρκινικές αλλαγές και είναι μέτριες ή σοβαρές. Η θεραπεία συνήθως περιλαμβάνει την αφαίρεση του σπίλου και ενός μικρού ορίου υγιούς ιστού γύρω του.
Μπορεί επίσης να υποβληθείτε σε χειρουργική επέμβαση τύπου Mohs. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ένα λεπτό στρώμα κυττάρων ξυρίζεται από τον σπίλο και ελέγχονται για καρκίνο. Ο χειρουργός σας θα συνεχίσει να ξυρίζει στρώσεις μέχρι να μην υπάρχουν άλλα μη φυσιολογικά κύτταρα.
Θεραπεία μελανώματος
Η πιο κοινή θεραπεία για το μελάνωμα περιλαμβάνει χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση του σπίλου και πιθανώς των κοντινών λεμφαδένων. Μπορεί επίσης να κάνετε και ακτινοθεραπεία.
Οι προχωρημένοι καρκίνοι μπορεί να χρειάζονται:
- ανοσοθεραπεία
- χημειοθεραπεία
- ενδοτραυματική θεραπεία, όπου το φάρμακο εγχέεται απευθείας στο μελάνωμα
- παρηγορητική θεραπεία
Πρόληψη άτυπου σπίλου ή μελανώματος
Οι άτυποι σπίλοι σε μεγάλο βαθμό δεν μπορούν να προληφθούν. Είναι σώφρον να προστατεύετε γενικώς το δέρμα σας εάν έχετε άτυπους σπίλους για να αποτρέψετε την μετατροπή τους σε μελάνωμα.
Τρόποι πρόληψης μελανώματος:
- μείνετε μακριά από το άμεσο ηλιακό φως όσο το δυνατόν περισσότερο
- κάλυψη με μακριά μανίκια όταν είστε έξω
- εφαρμογή αντηλιακού με δείκτη προστασίας (SPF) 15 κατ' ελάχιστον
- μην χρησιμοποιείτε συσκευές τεχνητού μαυρίσματος
- ελέγχετε τακτικά το δέρμα σας για αλλαγές
Πρέπει πάντα να γίνεται βιοψία δυσπλαστικών σπίλων;
Οι δυσπλαστικοί σπίλοι συνήθως υποβάλλονται σε βιοψία για έλεγχο μελανώματος. Οι σοβαροί δυσπλαστικοί σπίλοι μπορεί να μην διακρίνονται καν από το πρώιμο μελάνωμα και πρέπει να αφαιρεθούν.
Τι ποσοστό των δυσπλαστικών σπίλων γίνεται μελάνωμα;
Οι περισσότεροι δυσπλαστικοί σπίλοι δεν γίνονται ποτέ μελάνωμα.
Περίπου το 30% των δυσπλαστικών σπίλων που σχετίζονται με μεταλλάξεις BRAF ή NRAS διατρέχουν κίνδυνο καρκινικού μετασχηματισμού. Ο κίνδυνος μελανώματος γενικώς είναι μικρότερος από 1% (στις ΗΠΑ), αλλά αυξάνεται σε περισσότερο από 10% σε άτομα με άτυπους σπίλους.
Πηγή: healthline.com
ΠΗΓΗ: www.onmed.gr
