Υπνική παράλυση: Μια διαταραχή με τρομακτικά συμπτώματα!
Υπνική παράλυση: Μια διαταραχή με τρομακτικά συμπτώματα!
Διαταραχή προκαλεί παράλυση στους ασθενείς όταν ξυπνούν .Οι περισσότεροι άνθρωποι λατρεύουν τον ύπνο, αλλά για μερικούς ασθενείς αποτελεί πηγή τρόμου, καθώς σημαίνει πως όταν ξυπνήσουν (ή λίγο πριν κοιμηθούν) θα είναι προσωρινά παράλυτοι.
Η διαταραχή αυτή λέγεται υπνική παράλυση. Κάθε περιστατικό παράλυσης διαρκεί από λίγα δευτερόλεπτα έως αρκετά λεπτά και μπορεί να εκδηλώνεται συχνά (π.χ. μερικές φορές κάθε μήνα) ή σποραδικά (π.χ. μία ή δύο φορές στη ζωή).
Όπως αφηγήθηκε προσφάτως στην βρετανική εφημερίδα «Daily Mail» η 32χρονη Κίρστι Κόρμπετ, εκδήλωσε για πρώτη φορά υπνική παράλυση όταν ήταν 12 ετών, αλλά παρότι έκτοτε έχει πάθει πολλά επεισόδια, νιώθει τον ίδιο πανικό και σύγχυση όπως τότε.
«Την πρώτη φορά είχα ξυπνήσει στη μέση της νύχτας και προσπάθησα να κουνήσω τα χέρια και τα πόδια μου, αλλά δεν μπορούσα», είπε. «Τρομοκρατήθηκα. Δεν μπορούσα καν να φωνάξω για βοήθεια.
»Νόμιζα ότι είχα πεθάνει. Αλλά ξαφνικά το σώμα μου “λύθηκε” και πετάχτηκα από το κρεβάτι. Στην αρχή νόμιζα ότι είχα δει έναν εφιάλτη, αλλά όταν ξανακοιμήθηκα και ξύπνησα, συνέβη πάλι. Ήμουν κοκαλωμένη σαν ξύλο».
Η κυρία Κόρμπετ συζήτησε το θέμα με τον πατέρα της και έμαθε πως και ο ίδιος πάσχει από την ίδια διαταραχή. Ο παιδίατρός της εξάλλου της είπε ότι μπορεί μεγαλώνοντας να το ξεπεράσει, αλλά έως στιγμής αυτό δεν έχει συμβεί.
Οι κρίσεις της εμφανίζονται κάθε εβδομάδα και είναι πιο συχνές όταν είναι κουρασμένη, νιώθει στρες ή στις διακοπές της όταν κοιμάται σε ξενοδοχείο.
Μολονότι, όμως, τώρα πια γνωρίζει καλά το πρόβλημά της, η αγωνία της δεν έχει μειωθεί. «Το να ξυπνάς και να μην υπακούει τις εντολές σου το σώμα σου είναι τρομακτικό και αυτό δεν έχει αλλάξει με το πέρασμα του χρόνου», είπε.
Που οφείλεται η υπνική παράλυση
Όπως εξηγούν οι ειδικοί του NHS Choices (σ.σ. είναι το portal ενημέρωσης για την υγεία του βρετανικού Εθνικού Συστήματος Υγείας), η υπνική παράλυση πιθανώς προκαλείται από ορμονική δυσλειτουργία, η οποία έχει ως επακόλουθο να επιδρούν νωρίτερα ή αργότερα απ' ό,τι θα έπρεπε οι ορμόνες που φυσιολογικά παράγει ο οργανισμός στη διάρκεια του ύπνου για να διατηρείται ακίνητο το σώμα.
Η παραγωγή των ορμονών αυτών γίνεται στο στάδιο των ονείρων (στάδιο REM του ύπνου) για να χαλαρώνουν οι μύες και να μην αντιδρά το σώμα σε ό,τι βλέπουμε στο όνειρό μας.
Όταν οι ορμόνες αυτές εξακολουθούν να επιδρούν μετά την έγερση, ο πάσχων παρουσιάζει πλήρη μυϊκή ατονία, δηλαδή αδυναμία των μυών και επομένως παροδική παράλυση, η οποία ναι μεν δεν είναι απειλητική για την υγεία, αλλά δημιουργεί αισθήματα τρόμου και πανικού.
Αντίστοιχα, αν αυτές οι ορμόνες παραχθούν νωρίτερα από το στάδιο REM του ύπνου, ο πάσχων μπορεί να εκδηλώσει την παράλυση πριν καλοκοιμηθεί.
Η υπνική παράλυση μπορεί να εκδηλωθεί σε άτομα κάθε ηλικίας, αλλά είναι πιο συχνή στους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες. Η έλλειψη ύπνου, τα ακανόνιστα ωράρια ύπνου και το κάπνισμα είναι παράγοντες που πιστεύεται ότι ευνοούν την εμφάνισή της.
Εκτός από την παράλυση, πολλοί ασθενείς αδυνατούν να μιλήσουν στη διάρκεια των επεισοδίων, ενώ μερικοί έχουν αναφέρει πως αισθάνονται σαν να βρίσκεται κάποιος άλλος στο δωμάτιο μαζί τους.
Η υπνική παράλυση είναι πιο συνηθισμένη σε πάσχοντες από ορισμένα προβλήματα ύπνου (λ.χ. ναρκοληψία), από νοσήματα ψυχικής υγείας (λ.χ. αγχώδεις διαταραχές, διπολική διαταραχή), αλλά μπορεί να εμφανιστεί και μεμονωμένα.
Η συνδυασμένη ανάλυση 35 μελετών γι' αυτήν, που δημοσιεύθηκε το 2011 στην επιθεώρηση «Sleep Medicine Review», κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το 7,6% του γενικού πληθυσμού, το σχεδόν 28% των φοιτητών και το σχεδόν 32% των ψυχικώς πασχόντων έχουν εκδηλώσει τουλάχιστον ένα επεισόδιο υπνικής παράλυσης στη ζωή τους.
Σε ασθενείς με επίμονες κρίσεις μπορεί να χορηγηθεί βραχεία αγωγή με αντικαταθλιπτικά φάρμακα.
.
