Ηλεκτρονική «μύτη» μυρίζει τον καρκίνο του προστάτη στα ούρα

Πρόκειται για την ηλεκτρονική «μύτη» eNose, που μυρίζει ταούρα και μπορεί να διακρίνει τον καρκινικό όγκο του προστάτη από την καλοήθη υπερπλασία του οργάνου. Τα αποτελέσματα, από άποψη αξιοπιστίας, είναι περίπου ανάλογα με αυτά που πετυχαίνει η εξέταση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) στο αίμα.Η τεχνολογία της ηλεκτρονικής «μύτης» αρχίζει να δοκιμάζεται και να εφαρμόζεται σε όλο και περισσότερες περιπτώσεις, στην Ιατρική και σε άλλα πεδία (γεωργία, ποιότητα τροφίμων, στρατιωτικές εφαρμογές κ.α.). Η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου είναι από τους κατ' εξοχήν τομείς όπου γίνεται προσπάθεια να αξιοποιηθεί (π.χ. του καρκίνου των πνευμόνων, μυρίζοντας την αναπνοή των ασθενών).

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Νίκου Οκσάλα της Ιατρικής Σχολής και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Τάμπερε της Φινλανδίας, δήλωσαν αισιόδοξοι ότι σύντομα οι γιατροί θα έχουν στη διάθεσή τους μια νέα απλή μέθοδο έγκαιρης διάγνωσης χάρη στην eNose.

Η κλινική δοκιμή -με τη χρήση της ηλεκτρονικής μύτης ChemPro® 100-eNose, κατασκευασμένης από τη φινλανδική εταιρεία Environics- έγινε σε 50 ασθενείς με διαγνωσμένο καρκίνο του προστάτη (επιβεβαιωμένο μέσω βιοψίας), καθώς και σε 15 άτομα με καλοήθη υπερπλασία του προστάτη. Ησυσκευή μπόρεσε να διακρίνει τις κακοήθεις από τις καλοήθεις περιπτώσεις και εμφάνισε διαγνωστική ευαισθησία για τον καρκίνο της τάξης του 78%.

Οι ερευνητές θα συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για τη βελτίωση της διαγνωστικής αξιοπιστίας της eNose.

Ο καρκίνος του προστάτη είναι η δεύτερη συχνότερη μορφή καρκίνου στους άνδρες και μία από τις κυριότερες αιτίες θανάτου. Η ανομοιομορφία που εμφανίζουν οι όγκοι στον προστάτη καθιστούν δύσκολη τόσο τη διάγνωσή τους, όσο και την πρόβλεψη για την εξέλιξή τους.

Οι σημερινές διαγνωστικές τεχνικές (όπως το PSA) δεν έχουν πλήρη αξιοπιστία, ενώ οι βιοψίες είναι ακριβές, ενοχλητικές για τον ασθενή και εν δυνάμει επικίνδυνες να του προκαλέσουν μόλυνση.

Επιπλέον, πολλές περιπτώσεις διαγνωσμένου καρκίνου του προστάτη στην πραγματικότητα εξελίσσονται πολύ αργά και δεν θα απειλήσουν τη ζωή του ασθενούς. Συνεπώς, θα ήταν καλύτερα αν αυτός απέφευγε μια επιθετική θεραπεία με χειρουργική αφαίρεση του οργάνου, όμως συχνά αυτό ακριβώς συμβαίνει -με τις ανάλογες δυσάρεστες παρενέργειες για την ποιότητα ζωής του ασθενούς. Γι' αυτό, εδώ και καιρό οι γιατροί αναζητούν μια εναλλακτική μη επεμβατική διαγνωστική τεχνική, την οποία φαίνεται πως μπορεί να προσφέρει η ηλεκτρονική μύτη.

Να σημειωθεί πάντως, ότι ήδη από τη δεκαετία του '80, είχε επισημανθεί ότι οι σκύλοι μπορούσαν να μυρίσουν με αξιοσημείωτη επιτυχία τον καρκίνο του προστάτη. Το γεγονός αυτό πυροδότησε μια σειρά από πειράματα, που έχουν πλέον επιβεβαιώσει αυτή την ικανότητα των κατοικιδίων ζώων.

Επειδή όμως οι σκύλοι έχουν μεγάλες αυξομειώσεις στα ποσοστά επιτυχίας, οι ερευνητές προσπαθούν να δημιουργήσουν ηλεκτρονικές συσκευές που θα είναι συστηματικά πιο αξιόπιστες χάρη στην ενσωμάτωση ειδικών αισθητήρων, οι οποίοι μπορούν να ανιχνεύσουν στον αέρα τα μόρια των πτητικών οργανικών χημικών ουσιών που προέρχονται από τον καρκίνο.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή