Βουητό στα αφτιά: Τι το προκαλεί και πώς θεραπεύεται;

Εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο αντιμετωπίζουν ένα ενοχλητικό σύμπτωμα που δεν έχει εμφανή προέλευση.

Ακούνε κάποιο σφύριγμα, βουητό, κουδούνισμα ή βόμβο (χαμηλής ή υψηλής έντασης) μέσα στα αφτιά τους, χωρίς ο συγκεκριμένος ήχος να υπάρχει στο περιβάλλον τους.

Πρόκειται για έναν ήχο-φάντασμα, συνεχή ή διακεκομμένο, που δεν γίνεται αντιληπτός από άλλα παρευρισκόμενα άτομα.

Ορισμένες φορές μάλιστα ο ήχος αυτός μπορεί να μοιάζει με θρόισμα αέρα, κυματισμό νερού ή μουσική νότα, να είναι αισθητός μόνο στη σιωπή ή να παράγεται εξαιτίας εξωτερικών ερεθισμάτων (π.χ. από έντονο θόρυβο). Με αυτά τα λόγια περιγράφεται το γνωστό βουητό των αφτιών ή αλλιώς οι εμβοές, όπως ονομάζονται επιστημονικά.

Οι εμβοές μπορεί να ακούγονται και στα δύο αφτιά, μόνο στο ένα ή να είναι διάχυτες μέσα στο κεφάλι. Το φαινόμενο μπορεί να γίνεται εντονότερα αντιληπτό στη βραδινή ησυχία. Όμως για αρκετά άτομα είναι τόσο ενοχλητικό, ώστε διαταράσσει τον ύπνο τους και τα εμποδίζει στις καθημερινές δραστηριότητες και τις κοινωνικές σχέσεις τους.

Πού οφείλονται λοιπόν οι εμβοές και πώς αντιμετωπίζονται; Τις απαντήσεις δίνει η ειδική παθολόγος Αναστασία Μοσχοβάκη.

Τι φταίει;

Όπως εξηγεί η γιατρός, οι εμβοές μπορεί να οφείλονται σε πολλούς παράγοντες και η αιτία του προβλήματος πιθανόν να μην εστιάζεται στο αφτί. Επομένως η σωστή διερεύνηση τυχόν παθολογικών παραγόντων και διαταραχών είναι απαραίτητη και θα πρέπει να προηγηθεί, προκειμένου να πετύχουμε αποτελεσματική θεραπεία. Συνοπτικά οι αιτίες που προκαλούν τις εμβοές είναι:

• • Παθήσεις του αφτιού (π.χ. βαρηκοΐα, κερί, τραύμα).
  • Ο πυρετός. To βουητό στα αφτιά μπορεί να εμφανιστεί μετά από πυρετό. Σε αρκετές περιπτώσεις επίμονων εμβοών μετά από πυρετό παρατηρείται ερεθισμός του λαβύρινθου λόγω της φλεγμονής, καθώς και διαταραχή στην αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος και την ομοιοστατική ικανότητα του σώματος.
  • Ορισμένα φάρμακα.
  • Συστηματικά παθολογικά νοσήματα.
  • Υπερκόπωση.
  • Νευρολογικά-ψυχιατρικά νοσήματα.

• • Παράγοντες της καθημερινότητας και ψυχικά τραύματα: Σε αρκετές περιπτώσεις εμβοών, που δεν προέρχονται από οργανική πάθηση του αφτιού ή ψυχιατρικό νόσημα, υπάρχει γενικευμένη διαταραχή της ικανότητας του σώματος να τοποθετείται στο εξωτερικό περιβάλλον διακρίνοντας με ομαλό τρόπο τα εξωτερικά ερεθίσματα. Η διαταραχή δεν αποτελεί εκδήλωση ψυχιατρικού νοσήματος, αλλά είναι συνολική διαταραχή της ομοιοστατικής ικανότητας του σώματος και παρουσιάζει ποικίλες αλληλεπιδράσεις με το άγχος, την αϋπνία ή την κόπωση. Σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις η διαταραχή πυροδοτείται από ένα σημαντικό ψυχικό τραύμα, που αλλάζει την ζωή του πάσχοντα.

Εμβοές και δυνατή μουσική

Τo βουητό στα αφτιά μπορεί επίσης να εμφανιστεί μετά από διασκέδαση σε κλαμπ, συναυλίες ή παραμονή σε περιβάλλον με εκκωφαντικό θόρυβο. Οι συμβουλές της γιατρού για όσους παρουσιάσουν εμβοές μετά από επίσκεψη σε χώρους με πολύ δυνατή μουσική είναι οι εξής:

• Να κάνουν ένα χλιαρό μπάνιο.
• Να μείνουν ξαπλωμένοι και ήρεμοι σε σκοτεινό περιβάλλον χωρίς τον παραμικρό θόρυβο.
• Να μην καταναλώσουν καφέ ή αλκοόλ.
• Εάν το σύμπτωμα επιμένει, η ωτολαρυγγολογική εξέταση είναι αρχικά απαραίτητη για να διαπιστωθεί εάν υπάρχει οργανική πάθηση του αφτιού.

Η θεραπεία

Σύμφωνα με τη γιατρό, η σύγχρονη θεραπεία των χρόνιων εμβοών γίνεται ως εξής (ανάλογα πάντα με την αιτία που τις προκαλεί):

•  Όταν το αίτιο των εμβοών βρίσκεται αποκλειστικά στο αφτί και υπάρχει κερί ή βαρηκοΐα, ο καθαρισμός του αφτιού και η θεραπεία της βαρηκοΐας αποκαθιστά το πρόβλημα.
• Με την εφαρμογή φαρμακευτικής αγωγής.
• Με τη χορήγηση φαρμάκων εναλλακτικής ιατρικής με ολιστική δράση, τα οποία ενισχύουν τους ομοιοστατικούς μηχανισμούς του σώματος (εφόσον οι εμβοές δεν οφείλονται σε οργανική πάθηση του αφτιού ή σε ψυχιατρικό νόσημα) Όταν όμως οι εμβοές προκαλούνται αποκλειστικά από οργανική πάθηση του αφτιού ή ψυχιατρικό νόσημα, τα φάρμακα εναλλακτικής ιατρικής έχουν συμπληρωματικό ρόλο.
• Με τη χρήση ειδικών συσκευών που βοηθούν το σώμα να επανατοποθετηθεί στο εξωτερικό περιβάλλον.
• Με τη σωστή θεραπεία της λοίμωξης (αν υπάρχει).
• Με τη θεραπεία συνοδών παθολογικών νευροψυχιατρικών ή ωτολαρυγγολογικών νοσημάτων.

Προσοχή στα φάρμακα!

Η γιατρός υπογραμμίζει ότι, παρά την χρησιμότητά τους σε επιλεγμένες περιπτώσεις εμβοών, συχνά γίνεται κατάχρηση των χημικών αντικαταθλιπτικών και των ηρεμιστικών φαρμάκων. Οι βασικότεροι λόγοι για τους οποίους η χρόνια χρήση των φαρμάκων αυτών πρέπει να γίνεται με φειδώ, όταν υπάρχουν εμβοές, είναι:

• Πολλά χημικά ψυχοφάρμακα μπορεί να εμφανίσουν σοβαρές παρενέργειες, ενώ προκαλούν εθισμό και εξάρτηση σε βάθος χρόνου.
• Οι εμβοές, όταν δεν υπάρχει συνοδό οργανικό ή ψυχιατρικό νόσημα, είναι ενοχλητική μεν αλλά αθώα πάθηση.
• Οι ασθενείς με μεμονωμένο πρόβλημα εμβοών δεν είναι ψυχιατρικά άρρωστοι.

(* Δρ. Αναστασία Μοσχοβάκη – Ιατρός Ειδική Παθολόγος