Τα πάντα για τη μύτη: Πώς λειτουργεί, τι κάνουν τα ιγμόρεια, γιατί είσαι μπουκωμένη.

Μύτη: τη φυσάμε, την πιάνουμε με τα χέρια μας, την τρυπάμε ή τη βάζουμε κάτω από το νυστέρι. Πόσο καλά γνωρίζουμε τη μύτη μας;

Συνεργάστηκε η Ανατολή Παταρίδου, xειρουργός ωτορινολαρυγγολόγος κεφαλής και τραχήλου, επιστημονική συνεργάτρια Νοσοκομείου «Υγεία».

Ήξερες ότι η μύτη (σου) αποτελείται από:

• Τρεις έλικες –μικρές δομές από οστό και μαλακό ιστό– κατευθύνουν τον εισπνεόμενο αέρα, ενώ δρουν και ως κεντρικός υγραντήρας της μύτης σου. Προσθέτουν υγρασία και θερμότητα στον αέρα καθώς μπαίνει μέσα στη μύτη ώστε να μην ερεθίζονται οι πνεύμονες και οι βρόγχοι.
• Τα ιγμόρεια είναι ένα σύστημα κενών θυλάκων αέρα που συνδέονται με τη μύτη – και προκαλούν έντονο πόνο αν πάθουν φλεγμονή. Καλύπτονται από μια βλεννογόνο μεμβράνη που τα βοηθά να παγιδεύουν σκόνες και άλλα μόρια που εισπνέεις, ενώ μειώνουν το βάρος του κρανίου ώστε ο αυχένας σου να έχει να υποστηρίξει μικρότερο βάρος.
• Τα ρουθούνια οδηγούν στα ρινικά περάσματα. Μέσα τους υπάρχουν τρίχες που φιλτράρουν τα μεγαλύτερα σωματίδια που εισπνέεις.
• Μια βλεννογόνος μεμβράνη καλύπτει τη ρινική κοιλότητα εκκρίνοντας βλέννες που παγιδεύουν βακτήρια και ιούς προτού φτάσουν στους πνεύμονες. Εάν η μύτη σου δε λειτουργεί σωστά, π.χ. αν καπνίζεις, αν έχεις αλλεργίες ή κάποια ίωση, η μεμβράνη
  μπορεί να πάθει φλεγμονή και να πρηστεί και τότε θα νιώθεις «μπουκωμένη».

Τι χρώμα έχουν οι βλέννες;

• Όταν είσαι υγιής, είναι διάφανες και λεπτόρρευστες.
• Αν όμως το σώμα σου αναγνωρίσει μια απειλή από ιό ή βακτήριο, στέλνει λευκά αιμοσφαίρια στη μύτη για να ενισχύσουν την άμυνά της. Καθώς αυτά συσσωρεύονται, οι βλέννες γίνονται πιο πυκνές και παίρνουν κίτρινο ή πρασινωπό χρώμα.

Άντρες ή γυναίκες; Ποιος μυρίζει καλύτερα;

Ρώτησε μια γυναίκα και θα σου απαντήσει. Εμείς οι γυναίκες έχουμε ένα πλεονέκτημα σ' αυτή την αίσθηση πιθανότατα επειδή ο οσφρητικός μας βολβός –η περιοχή του εγκεφάλου που αποκωδικοποιεί τις μυρωδιές– φιλοξενεί έως και 50% περισσότερα «οσφρητικά» κύτταρα συγκριτικά με των ανδρών. Η ωορρηξία ή η εγκυμοσύνη μπορεί να οξύνουν
την οσφρητική ικανότητα των γυναικών.

Ισχύει πως η μύτη μεγαλώνει κι αυτή όσο μεγαλώνεις;

Όχι, όμως η βαρύτητα, σε συνδυασμό με τη φυσική μείωση του κολλαγόνου και της ελαστικότητας της επιδερμίδας, την επηρεάζει και κάνει την άκρη της να «χαλαρώνει» λίγο
περισσότερο κάθε χρόνο. Γι' αυτό και η μύτη σου φαίνεται πιο μεγάλη όσο μεγαλώνεις!

«Γιατί δεν έχω γεύση όταν είμαι κρυωμένη;»

• Η γλώσσα σου εντοπίζει πέντε βασικές γεύσεις: γλυκιά, ξινή, πικρή, αλμυρή και πικάντικη. Ο λόγος που διακρίνεις τις γεύσεις αυτές είναι η μύτη σου, που διαχωρίζει το σμέουρο από τη φράουλα ή το κουλούρι από το πατατάκι.
• Όταν μασάς, διασπώνται τα μόρια της τροφής και οι μυρωδιές τους ταξιδεύουν προς τα πάνω, στην «οροφή» της μύτης σου. Εκεί τα αισθάνονται εκατομμύρια οσφρητικά κύτταρα και στέλνουν μήνυμα στον εγκέφαλο μέσω του οσφρητικού νεύρου, επιτρέποντάς σου να αναγνωρίσεις τις γεύσεις του φαγητού σου.
• Αν όμως είναι η μύτη σου βουλωμένη και είσαι άρρωστη, οι πρησμένες μεμβράνες και οι βλέννες εμποδίζουν αυτά τα μόρια να φτάσουν στην οροφή της μύτης και οτιδήποτε τρως σου φαίνεται άγευστο.

«Γιατί είμαι μπουκωμένη;»

• Η μύτη έχει το ρόλο του «πορτιέρη» που κρατά μακριά αλλεργιογόνα, σκόνη και άλλα στοχεία που δεν έχουν θέση στον οργανισμό σου! Η βλέννα παγιδεύει αυτά τα μόρια προτού φτάσουν στους πνεύμονες και σ' αυτό το σημείο είτε φυσάς το ανεπιθύμητο περιεχόμενο σε ένα χαρτομάντιλο είτε μικροσκοπικά τριχίδια μέσα στους αεραγωγούς το μεταφέρουν στο λαιμό για να το καταπιείς.
• Όταν όμως είσαι μπουκωμένη (και αναπνέεις από το στόμα), τα ανεπιθύμητα μόρια πηγαίνουν κατευθείαν στους ευαίσθητους πνεύμονες, γι' αυτό, αν παθαίνεις συχνά ρινική συμφόρηση, θα πρέπει να το συζητήσεις με το γιατρό.

Ενδιαφέροντα στοιχεία

• 1 λίτρο βλέννα παράγει η μύτη σου καθημερινά (αλήθεια!), την περισσότερη ποσότητα της οποίας τελικά καταπίνεις.
• Με 60 χλμ την ώρα εκτοξεύονται σωματίδια και ερεθιστικοί παράγοντες από τη μύτη σου όταν φταρνίζεσαι.
• 19.000 λίτρα είναι περίπου ο όγκος του αέρα που περνά μέσα από τη μύτη σου καθημερινά πηγαίνοντας προς τους πνεύμονές σου.

ΠΗΓΗ: Shape.gr