Το επίπεδο σακχάρου στο αίμα, ή συγκέντρωση σακχάρου στο αίμα ή επίπεδο γλυκόζης στο αίμα είναι η ποσότητα γλυκόζης που υπάρχει στο αίμα ανθρώπων και ζώων. Η γλυκόζη είναι η απλή ζάχαρη (μονοσακχαρίτης) και αποτελεί την πρωταρχική πηγή ενέργειας για τους ιστούς του σώματος. Προσλαμβάνεται από την τροφή και μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος κατά τη διαδικασία της πέψης στο έντερο.
Συχνή πάθηση στις μέρες μας είναι ο σακχαρώδης διαβήτης που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα γλυκόζης. Τα όρια μπορεί να είναι διαφορετικά σε ειδικές περιπτώσεις, όπως κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, γιαυτό πάντα πρέπει να υπάρχει καθοδήγηση από τον γιατρό.
Οι τιμές του σακχάρου στο αίμα είναι καίριας σημασίας για όλους τους ανθρώπους και ιδιαίτερα για εκείνους που πάσχουν από διαβήτη.
Γι' αυτό είναι σώφρον όχι μόνο να γνωρίζουμε ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές για το σάκχαρο στο αίμα, ανάλογα με την ηλικία μας, αλλά και να φροντίζουμε ώστε να παίρνουμε τακτικές μετρήσεις (τα άτομα με διαβήτη μπορεί να το κάνουν και πολλές φορές μέσα στην ημέρα, αλλά όλοι οι υπόλοιποι πρέπει να το κάνουν με τακτικές εξετάσεις αίματος).
Ο βασικός σκοπός της μέτρησης της γλυκόζης (σακχάρου) του αίματος είναι για να μας βοηθήσει στην πρόληψη της υπο- και της υπεργλυκαιμίας. Αν τα επίπεδα είναι σταθερά χαμηλά ή υψηλά, θα πρέπει να συζητήσετε πιθανή θεραπεία με το γιατρό σας.
Δείτε ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές για το σάκχαρο αίματος για τα άτομα που είναι 20 χρόνων και πάνω:
- Σάκχαρο νηστείας: Κάτω από 100 mg/dL
- Πριν από το γεύμα: Μεταξύ 70 mg/dL και 130 mg/dL
- Μετά το γεύμα (1-2 ώρες): Κάτω από 180 mg/dL
- Πριν από σωματική άσκηση: Αν παίρνετε ινσουλίνη, τότε πρέπει να είναι τουλάχιστον 100 mg/dL
- Όταν πέφτετε για ύπνο: Μεταξύ 100 mg/dL και 140 mg/dL
Σημειώσεις:
- Κατά κανόνα μετράμε την φυσιολογική τιμή όταν δεν έχουμε φάει τίποτα (μόνο νερό) για τουλάχιστον 8 ώρες. Αυτή είναι η τιμή του σακχάρου νηστείας και δεν πρέπει να ξεπερνάει ποτέ τα 100 mg/dL.
- Οποιαδήποτε μέτρηση άνω του 180 mg/dL ή κάτω του 50 mg/dL θεωρείται επικίνδυνη και πρέπει να επικοινωνήσετε με τον γιατρό σας.
Μέτρηση του σακχάρου στο αίμα
Ο τακτικός έλεγχος για τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη γίνεται με τρεις τρόπους.
1. Η μέτρηση του σακχάρου στο αίμα το πρωί, μετά από 8 ώρες χωρίς φαγητό
…αποτελεί τον πιο εύκολο και συχνά χρησιμοποιούμενο τρόπο. Αν τα επίπεδα γλυκόζης (σακχάρου) είναι πάνω από 126 mg%, το άτομο χαρακτηρίζεται ως διαβητικό. Ωστόσο, αυτό πάντοτε πρέπει να επιβεβαιώνεται με μια δεύτερη μέτρηση. Οι τιμές του σακχάρου από 100 έως 126 mg% δεν είναι διαγνωστικές αλλά ούτε φυσιολογικές. Τα άτομα αυτά λέμε ότι έχουν «διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας» και θεωρείται ότι πάσχουν από «προδιαβήτη», συνεπώς χρειάζονται άμεση εντατικοποίηση της προσπάθειας αλλαγής του τρόπου ζωής και πιο συχνή παρακολούθηση.
2. Η φόρτιση με γλυκόζη
..αποτελεί τον δεύτερο τρόπο διάγνωσης του διαβήτη. Το εξεταζόμενο άτομο πίνει 75 γραμμάρια γλυκόζης διαλυμένα σε επαρκή ποσότητα νερού, και εξετάζεται 2 ώρες αργότερα. Αν τα επίπεδα της γλυκόζης είναι πάνω από 200mg%, έχει σακχαρώδη διαβήτη. Και πάλι, όμως, χρειάζεται επιβεβαίωση με δεύτερη εξέταση. Αν η τιμή στις 2 ώρες μετά την λήψη γλυκόζης είναι από 140 έως 200 mg%, το άτομο χαρακτηρίζεται ως άτομο με διαταραγμένη ανοχή στην γλυκόζη και ανήκει στα άτομα με προδιαβήτη.
3. Η μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c).
Η ουσία αυτή αποτελεί δείκτη των μέσων επιπέδων του σακχάρου τους τελευταίους 2 με 2,5 μήνες. Η εύρεση τιμής πάνω από 6,5% θέτει την διάγνωση της νόσου.
Προσοχή: H διάγνωση δεν μπορεί να γίνει με τους μετρητές αυτοελέγχου σακχάρου που χρησιμοποιούν τα άτομα που γνωρίζουν ήδη ότι έχουν διαβήτη.
Τα συμπτώματα του υψηλού σακχάρου στο αίμα
- Αισθάνεστε διαρκώς κουρασμένοι: Τα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα μπορεί να σας κάνουν να νιώθετε συνεχώς υποτονικοί και κουρασμένοι. Αυτό συμβαίνει επειδή τα κύτταρα του σώματός σας δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη γλυκόζη για την παραγωγή της απαιτούμενης ενέργειας.
- Θολή όραση: Τα υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο σώμα μπορούν να προκαλέσουν διόγκωση του φακού του ματιού γεγονός που το δυσκολεύει να εστιάσει σε ένα σημείο. Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, η θολή όραση λόγω υψηλού σακχάρου στο αίμα μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια όρασης.
- Συχνοουρία: Τα νεφρά αναγκάζονται να λειτουργούν περισσότερο για να φιλτράρουν την περίσσεια γλυκόζης που δεν χρησιμοποιεί το σώμα για ενέργεια. Αυτή η επιπλέον γλυκόζη αποβάλλεται με τα ούρα, οπότε όσο μεγαλύτερη ποσότητα έχει συγκεντρώσει κανείς, τόσο πιο συχνές είναι οι επισκέψεις στην τουαλέτα.
- Επίμονη δίψα: Οι συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα μπορεί να αυξήσουν τη δίψα. Όταν ουρείτε συχνά, το υγρό που προέρχεται από τους ιστούς σας θα αποβάλλεται μαζί με τη γλυκόζη, προκαλώντας γρήγορη αφυδάτωση στο σώμα σας.
- Αργή επούλωση: Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα επιβραδύνει τη ροή του αίματος και δυσκολεύει την ικανότητα επούλωσης. Ως αποτέλεσμα, οι πληγές, ειδικά στα πόδια, μπορεί να χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να θεραπευτούν.
- Χρόνιοι πονοκέφαλοι: Το υψηλό σάκχαρο του αίματος μπορεί να επηρεάσει τις ορμόνες που παίζουν ρόλο στη λειτουργία του εγκεφάλου. Ειδικότερα, οι ορμόνες επινεφρίνη και νορεπινεφρίνη κάνουν τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου να διαστέλλονται και να συστέλλονται με αποτέλεσμα να έχετε πονοκεφάλους.