ΝΑΡΚΟΛΗΨΙΑ

Τί είναι η ΝΑΡΚΟΛΗΨΙΑ

Η ναρκοληψία είναι μία σπάνια διαταραχή του ύπνου, που εμφανίζεται κυρίως στην εφηβεία και προσβάλλει και τα δύο φύλα.

Συμπτώματα της ναρκοληψίας

Η ναρκοληψία χαρακτηρίζεται:

-Από την ξαφνική εμφάνιση έντονης επιθυμίας ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας, στην οποία το άτομο δεν μπορεί να αντισταθεί. Ο ασθενής μπορεί να αποκοιμιέται συχνά μέσα στη μέρα, όταν κάνει μια μονότονη εργασία, αλλά και σε καταστάσεις που χρειάζεται εγρήγορση, όπως στην οδήγηση, στη συζήτηση, κ.λπ. Αυτά τα επεισόδια ύπνου δεν ξεκουράζουν τον ασθενή.

-Από ξαφνική εμφάνιση αδυναμίας στους μυς του κεφαλιού, του αυχένα, του σώματος ή των ποδιών (καταπληξία), ειδικά όταν το άτομο φορτίζεται συναισθηματικά, δηλαδή όταν αισθάνεται φόβο, τρόμο, έκπληξη, θυμό, γέλιο, κλάμα κ.λπ. Το επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει λίγα δευτερόλεπτα ή και μερικά λεπτά.

-Από έντονα όνειρα που παρουσιάζονται στην αρχή του ύπνου, κατά τη διάρκεια της ημέρας ή κατά τη μετάβαση από την εγρήγορση στον ύπνο (υπναγωγικές ψευδαισθήσεις).

-Από επεισόδια παράλυσης όλου του σώματος κατά το ξύπνημα (υπνική παράλυση).

Αίτια της ναρκοληψίας

Η ναρκοληψία σχετίζεται με μια ορμόνη, την υποκρετίνη, η οποία παράγεται από τον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Η υποκρετίνη είναι υπεύθυνη για την ομαλή διέλευση των σταδίων του ύπνου και έτσι, σε περίπτωση δυσλειτουργίας ή έλλειψής της, καταστρέφεται η αλληλουχία των σταδίων του ύπνου και ο ύπνος παύει να είναι αναζωογοννητικός. Πιστεύεται ότι η διαταραχή της υποκρετίνης είτε οφείλεται σε αυτοάνοσο μηχανισμό είτε σχετίζεται με ιογενείς λοιμώξεις.

Διάγνωση της ναρκοληψίας

Η διάγνωση της ναρκοληψίας βασίζεται στο ιστορικό και στην κλινική εικόνα του ασθενούς, 

καθώς και σε μια σειρά από εξετάσεις όπως πολυσωματοκαταγραφική μελέτη του ύπνου και δοκιμασία πολλαπλών υπνικών προσπαθειών την ημέρα, μέτρηση της υποκρετίνης, μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου, κ.ά. Η διάγνωση γίνεται σε εξειδικευμένα κέντρα μελέτης του ύπνου και είναι σημαντικό να πραγματοποιείται όσο το δυνατόν πιο έγκαιρα, γιατί συνοδεύεται από στίγμα, καθώς οι έφηβοι που πάσχουν χαρακτηρίζονται «τεμπέληδες».

 

Θεραπεία της ναρκοληψίας

Δεν υπάρχει μόνιμη θεραπεία για τη ναρκοληψία. Υπάρχουν όμως τρόποι βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ασθενών, οι οποίοι συνδυάζουν τη φαρμακευτική αγωγή και τις αλλαγές στον τρόπο ζωής.

Η φαρμακευτική θεραπεία περιλαμβάνει:

-Τη μοδαφινίλη, διεγερτική ουσία, η οποία ενδυναμώνει την εγρήγορση και καταπολεμά την υπνηλία.

-Τα αντικαταθλιπτικά, και κυρίως τους αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης, που μειώνουν τα επεισόδια καταπληξίας, παράλυσης του ύπνου και υπναγωγικών ψευδαισθήσεων.

-Ιδιαίτερα αποτελεσματική στην αντιμετώπιση της καταπληξίας είναι η νατριούχος οξυβουτίνη, η οποία όμως δεν κυκλοφορεί στην Ελλάδα.

-Παλαιότερα, αλλά και σήμερα, στη θεραπεία της νόσου χρησιμοποιούνταν και αμφεταμινούχες ουσίες, οι οποίες δρουν διεγερτικά στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Τα φάρμακα αυτά μπορεί να βελτιώσουν τα συμπτώματα, αλλά προκαλούν πολλές παρενέργειες και εθισμό, και η χρήση τους απαιτεί προσοχή.

Εκτός από τη φαρμακευτική θεραπεία, τα άτομα που εμφανίζουν ναρκοληψία πρέπει να κάνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής τους:

-Να διατηρούν σταθερά ωράρια ύπνου, δηλαδή να πηγαίνουν για ύπνο και να ξυπνούν κάθε μέρα την ίδια ώρα.

-Να προγραμματίζουν δύο με τρεις ύπνους, διάρκειας 15 λεπτών, κατά τη διάρκεια της μέρας.

-Να αποφεύγουν την καφεΐνη και τη νικοτίνη το βράδυ.

-Να αναζητήσουν, μαζί με τους δασκάλους ή τους εργοδότες και τους συναδέλφους τους, τρόπους για την προσαρμογή στο σχολείο ή στη δουλειά αντίστοιχα, ώστε να ικανοποιούνται οι ανάγκες τους.

-Εάν το έχουν ανάγκη, να συμμετέχουν οι ίδιοι, αλλά και τα κοντινά τους πρόσωπα, σε ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης.

 

 

healthpress.gr